English Reading Assignments:
Read Being Catholic – Part 1, Chapter 3 and CCC 302-308, 356-358 and answer the following questions before going to the class.
- Is God’s creative activity over?
- What is meant by the term “Divine Providence”?
- What role, if any, does humanity have in the process of creation?
Read Being Catholic – Part 1 , Chapters 2&3 and CCC 356-379, 1700-1709 and answer the following questions before going to the class.
- What does it mean to say that human beings are made “in the image and likeness of God”?
- What is meant by the assertion to human beings are a unity of body and soul?
- What is the relationship between maleness and femaleness in God’s creation of humanity?
- What is God’s intended destiny for humanity? For each human person?
Recommended Readings about God and Science
Việc Tạo Dựng: Kiệt Tác của Thiên Chúa
Chuyện tình của Thiên Chúa xảy ra với chính thời gian. Đó là chuyện tình giữa Thiên Chúa và loài người chúng ta, với từng người trong chúng ta. Nếu bạn muốn hiểu được câu chuyện này, bạn phải biết lúc khỏi đầu.
Thiên Chúa tạo dựng vì yêu
Chương thứ nhất của sách Sáng Thế nói rằng, “Lúc khởi đầu … Thiên Chúa dựng nên trời đất” (1:1). Tường thuật kể tiếp về việc Thiên Chúa dựng nên ánh sáng, bầu trời và trái đất, cây cỏ, tinh tú và súc vật. Cuối cùng, Thiên Chúa dựng nên loài người, có nam có nữ, và trao cho họ quyền cai quản tất cả mọi sự trên trái đất. Rồi “Thiên Chúa nhìn đến mọi sự Ngài đã làm, và Ngài thấy chúng rất tốt” (1:31).
Sự khởi đầu của tình yêu Thiên Chúa này có hai điểm chính: (1) vũ trụ đã được Thiên Chúa tạo dựng và (2) nó thật là tốt.
Vũ trụ này không do tình cờ mà có, cũng không phải do sự kết hợp ngẫu nhiên của các khí trong vũ trụ nhưng là một kế hoạch có mục đích do một Đấng Thượng Trí vô cùng, mà chúng ta gọi là Thiên Chúa, sắp đặt. Dù Thiên Chúa đã dựng nên mọi sự ngay từ đầu giống như chúng ta thấy hiện nay hay Ngài đã tạo ra một tiến trình tiến hoá theo thời gian như kế hoạch mà Ngài đã vạch ra thì đó chỉ là vấn đề phụ mà thôi. Điểm chính yếu là vũ trụ và thế giới của chúng ta là kết quả của Thánh Ý Thiên Chúa, một ý chí hành động có mục đích, Thánh Ý của một Thiên Chúa Tòan Năng và Yêu Thương.
Tường thuật trong sách Sáng Thế nói rõ về vai trò Đấng Tạo Hoá của Thiên Chúa; nhưng cũng cho chúng ta biết rằng thế giới mà Thiên Chúa đã dựng nên thì tốt. Trong lịch sử tư tưởng nhân loại, có một số người đã nhìn vào thế giới như là xấu xa theo cơ bản, là sản phẩm của quyền lực sự dữ, là điều gì đó mà con người phải cam chịu hoặc chối từ. Ngay cả ngày nay, có nhiều người không thể thấy được những gì tốt hay đáng kinh ngạc từ vẻ đẹp của vũ trụ, mà chỉ thấy toàn đau khổ, rối reng và tuyệt vọng. Những thái độ như thế không thể là thái độ của những người Công Giáo có đức tin.
Đồng thời, thế giới tốt đẹp này cũng không phải là Thiên Chúa. Đôi khi con người quá say mê với vẻ đẹp, sức mạnh và sự phong phú của vũ trụ đến nỗi không cần tìm bất cứ điều gì ngoài thế giới này, và biến nó thành Thiên Chúa của mình. Thái độ này cũng không đúng. Mặc dầu thế giới phản ảnh sự tốt lành, phong phú và óc sáng tạo của Thiên Chúa, nhưng nó khác với Thiên Chúa, nó không phải là Thiên Chúa, và còn thua kém Thiên Chúa rất nhiều.
Như thế những gì chúng ta có trong thế giới là công trình của Thánh Ý Thiên Chúa, một công trình mà Ngài tự ý thực hiện, khác biệt với Thiên Chúa nhưng không chống lại Thiên Chúa hay tách biệt khỏi Ngài.
Con Người, cao điểm của việc tạo dựng
Trong các thụ tạo, con người là loài quan trọng nhất. Sách Sáng Thế nói rằng Thiên Chúa đã tạo dựng nên con người để phản ánh Đấng Tạo Hoá của họ một cách hoàn toàn khác biệt với các thụ tạo khác. “Thiên Chúa dựng nên loài người theo hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống hình ảnh Thiên Chúa; Ngài dựng nên họ có nam có nữ” (1:27). Ở đây chúng ta thấy phần của con người trong câu chuyện mà Thiên Chúa bắt đầu sáng tác, một phần lớn hơn phần của tất cả các loài thụ tạo khác. Sáng Thế nói rõ rằng con người không chỉ là một thú vật khác, mà là tột đỉnh của việc tạo dựng.
Chúng ta cũng thấy rằng con người theo cơ bản có tính cộng đồng, không được dựng nên để sống một mình. Người nam và người nữ được dựng nên để cùng nhau làm việc và chung sống.
Tất cả những điều này nói gì với chúng ta cả triệu hay tỷ năm sau khi Thiên Chúa đã tạo dựng trời đất?
Trước hết chúng bảo chúng ta rằng hãy ăn mừng việc tạo dựng, hãy thưởng thức nó. Dù thế giới không phải là cùng đích của chúng ta, và chúng ta cũng không bị giam cầm ở đây như một hình phạt. Thế giới là sản phẩm của Thánh Ý yêu thương của một Thiên Chúa Tình Yêu, là Đấng đã để lại dấu vết của tình yêu khắp nơi để nhắc nhở chúng ta về nguyên thuỷ và cùng đích của mình.
Đương nhiên là thế giới cũng có nhiều vấn đề. Đôi khi các vấn đề quá lớn đến nỗi Thánh Kinh dùng từ “thế gian” để ám chỉ tất cả những gì đối nghịch với Thiên Chúa. Tuy nhiên, chân lý nền tảng vẫn là thế giới thì tốt đẹp bởi vì nó đã được dựng nên cách tốt đẹp bởi một Thiên Chúa Nhân Lành, là Đấng bắt đầu một chuyện tình kéo dài muôn thủa.
Khoa Học chứng tỏ rằng có Thiên Chúa
Những người đã nghiên cứu về vũ trụ và các sinh vật rất ngạc nhiên vì sự phức tạp và vẻ đẹp của nó, giúp cho chúng ta hiểu sự thật một cách chắc chắn hơn rằng phải có một Đấng Toàn Năng sáng tạo ra vũ trụ này. Khoa học không sáng tạo được một điều gì từ nhưng không, nhưng chỉ khám phá ra các định luật tự nhiên và sử dụng chúng để biến chế những gì đã có sẵn trong thiên nhiên mà thôi.
Có rất nhiều khoa học gia, người thì điều nghiên những tiểu vũ trụ là những phân tử li ty, những vật liệu cấu thành các thực thể, người khác lại điều nghiên về đại vũ trụ, hằng loạt những tinh tú trải dài vô tận. Lại có những người sắp loại hàng ngàn loại động vật và thực vật chưa từng bao giờ được diễn tả đến. Trong thân thể con người, những hành động và tiến trình cơ bản chỉ mới được khám phá gần đây, trong khi vẫn còn nhiều điều khác phải để lại cho những tế hệ tương lai nghiên cứu và kinh ngạc. Có vẻ những hiện tượng tự nhiên mà Thiên Chúa đã đặt vào thế gian thì vô tận, một phần để giữ sự phức tạp không thể tưởng tượng của nó được cân bằng một cách thật cẩn thận, một phần để diễn tả niềm vui trong hành động tạo dựng. Nhưng tất cả đều làm chứng cho sự hiện diện sáng tạo của Ngài.
Nhiệm vụ tôn trọng các thụ tạo
Nhưng quyền năng sáng tạo của Thiên Chúa và sự tốt lành của vũ trụ còn muốn nói với chúng ta nhiều hơn nữa. Rằng thế giới là kết quả của tình yêu sáng tạo của Thiên Chúa và nhắc nhở chúng ta về tình yêu ấy. Vì thế chúng ta được mời gọi tôn trọng các thụ tạo. Các thụ tạo được dựng nên cho chúng ta dùng, nhưng vẫn thuộc về Thiên Chúa. Chúng ta không có quyền lạm dụng hay phí phạm các tài nguyên thiên nhiên mà phải bảo vệ chúng cho các thế hệ tương lai.
Tôn trọng các thụ tạo của Thiên Chúa còn có ý nghĩa đặc biệt trong việc đối xử với những người khác. Mỗi người được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa và giống Thiên Chúa. Mỗi người là một cá nhân duy nhất. Chính vì thế mà có một sự bất khả xâm phạm, một sự thánh thiêng về những người khác, mà chúng ta được mời gọi để bảo vệ và cổ võ. Chúng ta không được tự do giết người khác, ngược đãi họ, để mặc cho người khác sống dưới những điều kiện khổ sở vô nhân đạo hay coi thường họ vì màu da hay chủng tộc của họ. Mỗi con người có một địa vị đặc quyền trong các thụ tạo, và như những người tham gia vào thế giới, chúng ta được mời gọi để bảo vệ địa vị đặc quyền ấy. Chúng ta được mời gọi yêu thương những người khác bởi vì chúng ta được mới gọi kính mến Thiên Chúa, là Đấng yêu tất cả những gì Ngài đã dựng nên.
Thế giới mà chúng ta sống đến từ Thiên Chúa. Thế giới mà chúng ta sống thì tốt theo căn bản và luôn luôn tốt. Chúng ta phải hiểu các chân lý nền tảng này nếu chúng ta muốn hiểu và chấp nhận vai trò mà Thiên Chúa mời gọi chúng ta đóng trong chuyện tình là chuyện của thế gian. Từ ban đầu, khi Thiên Chúa tạo dựng trời đất, sân khấu đã được dựng nên để câu chuyện được diễn ra. Đó là một khung cảnh tốt cho một câu chuyện tốt.
Nền tảng Giáo Lý của việc Tạo Dựng
Việc Tạo Dựng: Câu chuyện vẫn còn tiếp diễn
Thiên Chúa đã không dựng nên vũ trụ từ thủa xa xưa rồi bỏ mặc nó. Ngài không mở màn rồi rời bỏ sân khấu. Việc tạo dựng vẫn còn tiếp tục ngày nay, và Thiên Chúa vẫn còn can thiệp vào nó.
Sự kiện là thế giới vẫn còn đây chứng tỏ rằng Tình Yêu sáng tạo của Thiên Chúa vẫn còn hoạt động. Thế giới tồn tại không phải nhờ sức lực của nó mà nhờ tình yêu của Thiên Chúa. Nếu Thiên Chúa chán ngán nó, hay một phần nào chia trí và lãng quên nó, dù chỉ tích tắc, tất cả mọi thụ tạo sẽ đơn thuần ngừng hiện hữu. Thế giới chung quanh chúng ta là dấu chỉ rằng Thiên Chúa vẫn còn đang nói: “Hãy có ánh sáng, bầu trời và trái đất cùng thảo mộc, thú vật và con người”. Thế giới này tiếp tục tồn tại và hành động tạo dựng của Thiên Chúa vẫn còn tiếp tục.
Chúng ta biết rằng thế giới đã phát triển theo nhiều giai đoạn khác nhau. Có đủ mọi thứ đã xảy ra từ ban đầu, và vẫn tiếp tục xảy ra. Quyền năng của Thiên Chúa vẫn tiếp tục hoạt động trong thế gian. Thiên Chúa vẫn chưa hoàn tất việc tạo dựng.
Nhưng việc tiếp tục tạo dựng của Thiên Chúa có lẽ hiển nhiên nhất qua thụ tạo chính của Ngài là con người. Khi Thiên Chúa cho những con người đầu tiên quyền cai quản trái đất, Ngài bảo họ hãy canh tác nó. Thiên Chúa mời con người tham gia vào việc phát triển thế giới. Thiên Chúa mời gọi con người không những sử dụng thế giới mà còn cộng tác trong việc tạo dựng nó, trở thành những người đồng tạo dựng với Ngài. Thiên Chúa đã tạo dựng và tiếp tục tạo dựng một thế giới có một lịch sử, mà lịch sử ấy chính là lịch sử nhân loại.
Có một vài ám chỉ quan trọng trong việc Thiên Chúa tạo dựng một thế giới năng động và đổi thay. Là con người có trách nhiệm, chúng ta không những chỉ tôn trọng và kính mến những gì Thiên Chúa đã dựng nên, mà còn phải phát triển nó, sử dụng nó cách nào để tận dụng những kỳ công mà Thiên Chúa đã đặt trong nó, và tạo ra những kỳ công mới. Khi nói về khả năng sáng tạo của con người, chúng ta nói đến hồng ân tài khéo là điều cho chúng ta khả năng thúc đẩy chúng ta chu toàn vai trò của mình trong việc tíếp tục công trình tạo dựng của Thiên Chúa.Tất cả các khám phá khoa học của con người đều là kết quả của chu toàn trách vụ này của họ.
Nhưng việc tham gia của con người vào việc sáng tạo của Thiên Chúa không chỉ giới hạn vào những gì chúng ta có thể làm với những nguyên tố vô tri. Sự sáng tạo của con người còn liên quan đến việc phát triển chính nhân loại. Chúng ta cũng phải nhớ rằng trách nhiệm đối với thế giới thuộc về tất cả và mỗi người chúng ta. Tất cả chúng ta đều có một vai trò trong đó.
Mà những vai trò không mấy người biết đến lại là những vai trò quan trọng nhất, như cha mẹ chăm lo cho con cái, vợ chồng yêu thương nhau, con cái thảo kính cha mẹ, tình bằng hữu, đối xử bác ái với mọi người, nhất là những người yếu đuối và cô thế. Chỉ cần suy nghĩ một chút về những mẩu chuyện cá nhân nhắc nhở chúng ta về những ảnh hưởng mà con người có trên nhau. Tất cả chúng ta đều chịu ảnh hưởng của người khác và có ảnh hưởng trên những người khác. Chúng ta không luôn luôn biết cuộc sống mình ảnh hưởng đến người khác ra sao. Tiến trình không ngừng của việc phát triển con người thường quá phức tạp cả về bình diện đời sống cá nhân lẫn bình diện lịch sử nhân loại.
Tóm lại, vì là con người, mỗi người chúng ta được mời gọi để chia sẻ trách nhiệm đối với thến giới của Thiên Chúa, đặc biệt là thế giới nhân loại. Mỗi người chúng ta được mời gọi thông phần vào hành động tạo dựng của Thiên Chúa.
Chúng ta cũng đừng quên rằng Thiên Chúa không ngừng hoạt động trong việc tạo dựng của Ngài, nhưng qua chính chúng ta. Thiên Chúa đã dựng nên cuộc đời của mỗi người chúng ta. Thiên Chúa có một dự tính của Ngài cho mỗi người chúng ta và luôn quan tâm đến chúng ta. Trong khi chúng ta cố gắng chu toàn bổn phận của mình, Thiên Chúa ở bên chúng ta, nhích chúng ta sang phải, dịch chúng ta sang trái, gợi hứng cho chúng ta làm việc này việc kia, để dẫn chúng ta thực thi kế hoạch mà của Ngài đã vạch ra cho chúng ta và những người chung quanh chúng ta, thực ra là cho mọi thụ tạo. Chúng ta là những tác nhân có trách nhiệm trong việc phát triển các thụ tạo, nhưng chúng ta cũng là những công cụ của một Thiên Chúa rất khôn ngoan và yêu thương.
Chúng ta gọi hành động của Thiên Chúa trong cuộc đời của mỗi người chúng ta là “sự quan phòng của Thiên Chúa”. Nếu không có sự quan phòng của Thiên Chúa thì trách nhiệm của chúng ta với các thụ tạo thay vì là một cuộc mạo hiểm kỳ thú, sẽ trờ nên một gánh nặng đè bẹp chúng ta.
Đôi khi ngay cả những người có đức tin cũng khó mà thấy sự quan phòng của Thiên Chúa hoạt động trong đời mình. Nhiều người tự hỏi: “Làm sao mà sự đau khổ của tôi lại có ich cho người khác?”, “Cách sống hy sinh của tôi có thực sự thay đổi thế gian không?” hay “Làm sao một con én có thể tạo nên mùa xuân?” Khi thắc mắc như thế chúng ta đã đánh giá thấp Thiên Chúa, đưa Ngài xuống ngang hàng với mình. Phải nhớ rằng Thiên Chúa đang hoạt động trong cuộc đời chúng ta cũng chính là Thiên Chúa Toàn Năng, Đấng tạo thành trời đất và toàn thể vũ trụ từ nhưng không.
Điều cần nhớ ở đây là chúng ta rất quan trọng đối với Thiên Chúa và với câu chuyện của thế giới, dù chúng ta rất bé nhỏ, nhưng Thiên Chúa có kế hoạch riêng của Ngài cho mỗi người chúng ta. Ngài ban cho chúng ta một thế giới đầy vẻ đẹp và bí mật để khám phá. Ngài ban cho mỗi người một vai trò để đóng trong thế giới ấy, để làm cho nó thêm xinh đẹp và hữu dụng, và không ai có thể thay thế được vai trò này. Có thể vai trò của chúng ta không được ai biết đến, nhưng nó không phải là không quan trọng đối với Thiên Chúa, vì nếu không Ngài đã chằng sinh ra chúng ta làm gì ở đời này. Điều cần thiết là chúng ta hợp tác với Ngài.
Nền Tảng Giáo Lý Của Sự Quan Phòng Của Thiên Chúa
Con Người trong Kế Hoạch của Thiên Chúa
Con người giữ một địa vị độc tôn trong công trình tạo dựng vì là hình ảnh của Thiên Chúa; trong bản tính, họ kết hợp thế giới thiêng liêng với thế giới vật chất. Thiên Chúa dựng nên ho có nam có nữ, và cho họ trở nên bạn hữu Ngài (355)
Được dựng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa (356-361)
Trong các tạo vật hữu hình, chỉ con người là có khả năng hiểu biết và yêu mến Thiên Chúa và tha nhân, cùng được mời gọi chia sẻ sự sống của Ngài. Vì thương yêu, Ngài đã dựng nên ta để hưởng phúc trường sinh. Vì ta được dựng nên theo hình ảnh Thiên Chúa, nên có nhân vị. Con người có khả năng tự biết mình, tự làm chủ chính mình và tự do tự hiến và thông hiệp với những người khác. Thiên Chúa đã tạo nên mọi sự cho con người; còn con người để phụng sự, yêu mến Ngài cùng quản lý các tạo vật khác. Vì cùng xuất phát từ một gốc nên mọi người đều là anh em dù có nhiều khác biệt giữa các cá nhân, văn hóa, và chủng tộc. Chúng ta còn được liên kết với nhau trong Ðức Kitô.
Có thân xác và linh hồn, nhưng là một người (362-368)
Kinh Thánh dùng lối văn biểu tượng để diễn tả rằng Thiên Chúa dùng đất sét mà làm nên con người, rồi thổi sinh khí vào lỗ mũi, và con người trở nên một sinh vật. Chúng ta có linh hồn và thân xác. Linh hồn là nguyên lý thần linh và thân xác là nguyên lý vật chất nơi chúng ta. Cả hai kết hợp lại thành một thực thể. Mỗi linh hồn thiêng liêng được Thiên Chúa trực tiếp tạo dựng. Linh hồn bất tử, không hư mất khi lìa khỏi xác, và sẽ tái hợp với thân xác trong ngày sau hết. Ðôi khi linh hồn được phân biệt với tinh thần. Nhưng không có sự nhị phân trong linh hồn. Hội Thánh nhấn mạnh đến tâm hồn, từ đó họ quyết định chọn hay từ bỏ Thiên Chúa.
Thiên Chúa dựng nên họ một nam một nữ (369-373)
Thiên Chúa muốn con người bình đẳng nhưng khác nhau, nên Ngài dựng nên một nam và một nữ. Theo hình ảnh Ngài, người nam và người nữ có nhân phẩm như nhau, nhưng phản chiếu sự toàn hảo của Ngài cách khác nhau. Họ được tạo dựng cho nhau, để hiệp thông với nhau, để người này thành trợ tá cho người kia. Trong hôn nhân, Ngài kết hợp họ thành một xương một thịt để họ có thể truyền sinh. Khi truyền sinh, họ với tư cách là vợ chồng và cha mẹ, cộng tác một cách độc đáo vào công trình của Ngài. Ngoài ra con người còn được Ngài đặt làm chủ trái đất như những người quản lý của Ngài. Do đó, chúng ta có trách nhiệm với thế giới mà Thiên Chúa trao phó cho chúng ta.
Con người trong Vườn Ðịa Ðàng (374-384)
Thiên Chúa dựng nên những con người đầu tiên trong tình trạng thánh thiện và công chính nguyên thủy, đó là ơn được tham dự vào sự sống của Ngài. Ngài có ý định cho họ sống đời đời trong hạnh phúc, không đau khổ và chết, hòa hợp với mình, với người khác và mọi tạo vật. Sự hòa hợp này mất đi vì tội nguyên tổ. Dấu hiệu của sự thân thiện với Ngài là việc đặt họ trong vườn địa đàng. Họ sống ở đó để canh tác và trông coi đất đai. Lao động là sự cộng tác của con người với Thiên Chúa trong việc kiện toàn vạn vật hữu hình.
Nền Tảng Giáo Lý về Con Người
CÁC BÀI ĐỌC THÊM
Câu hỏi để suy nghĩ và thảo luận
- Xác quyết rằng Thiên Chúa đã dựng nên mọi sự, hữu hình và vô hình, có đòi buộc chúng ta phải chấp nhận một cách đọc theo nghĩa đen câu chuyện về tạo dựng trong sách Sáng Thế không? Tại sao?
- Những yếu tố thần học chính của Học Thuyết về Tạo Dựng là gì?
- Học thuyết về việc tạo dựng liên quan đến Mặc Khải của Thiên Chúa ra sao?
- Hoạt động tạo dựng của Thiên Chúa đã xong chưa?
- “Sự Quan Phòng của Thiên Chúa” nghĩa là gì?
- Con người có đóng vai trò nào trong tiến trình tạo dựng không? Nếu có thì con người đóng vai trò gì?
- Con người được tạo dựng giống Thiên Chúa và theo hình ảnh của Thiên Chúa nghĩa là gì?
- “Con người là sự hợp nhất giữa xác và hồn” nghĩa là gì?
- Sự liên hệ giữa nam tính và nữ tính trong việc tạo dựng nhân loại của Thiên Chúa là gì?
- Vận mệnh mà Thiên Chúa định cho nhân loại là gì? Cho mỗi con người là gì?
